Romalılar 16 – Roma’daki Hıristiyanlara selamlar

A. Birçok farklı Hıristiyan’a selamlar.

1. (1-2) Fibi’nin tavsiye edilmesi.

Kenhere’deki kilisenin görevlisi olan kızkardeşimiz Fibi’yi size salık veririm. Kutsallara yaraşır biçimde onu Rabb’in adına kabûl edin. Herhangi bir ihtiyacı olursa, kendisine yardım edin. Çünkü o, ben dahil, birçoklarına destek sağlamıştır.

a. Kızkardeşimiz Fibi’yi size salık veririm: Pavlus kadınların kiliseye hizmet ederken yapabileceklerinin değerini kesinlikle biliyordu. Görünüşe göre Fibi Roma’ya gidiyordu (muhtemelen bu değerli mektup ona emanet edilmişti) ve Pavlus Romalılar’ın Mesih’teki bu kız kardeşi kabûl etmeleri ve kentlerinde kaldığı süre boyunca ona destek olmaları için kendisini tavsiye etmektedir.

b. Size salık veririm: Bu tür tavsiyeler önemliydi çünkü hem bu tür yardımlara büyük bir ihtiyaç vardı hem de Hıristiyanların cömertliğinden yararlanmak isteyen birçok hilekâr vardı.

c. Fibi: Bu isim pagan tanrı Apollon’a verilen ve “parlak olan” anlamına gelen bir ismin dişil formudur. Hıristiyanlar, din değiştirdiklerinde, isimlerinde pagan bir anlam olsa bile isimlerini değiştirme ihtiyacı hissetmiyorlardı.

d. Kilise görevlisi, başka ayetlerde diyakon olarak çevrilen sözcükle aynıdır. Öyke görünüyor ki, Fibi ya resmi bir şekilde ya da genel olarak kilise içerisinde yürüttüğü hizmetlerden dolayı, kilisede içerisinde bir kadın diyakondu.

e. O, ben dahil, birçoklarına destek sağlamıştır: Pavlus, Fibi’ye bir insana verilebilecek en güzel övgülerden birini sunmaktadır. Bu tür pratik yardımlar müjde işinin yerine getirilmesinde çok önemlidir.

2. (3-5a) Priska ve Akvila’ya selamlar.

Mesih İsa yolunda emektaşlarım olan Priska ve Akvila’ya selam edin. Onlar benim uğruma yaşamlarını tehlikeye attılar. Yalnız ben değil, öteki ulusların bütün kiliseleri de onlara minnettardır. Onların evindeki inanlılar topluluğuna da selam söyleyin.

a. Priska ve Akvila: Bu çiftten Elçilerin İşleri 18:2, 18:18, 18:26’da Pavlus’un arkadaşları ve Apollos’un yardımcıları olarak söz edilir. Görünüşe göre artık Roma kentine geri dönmüşlerdi.

i. Spurgeon Priska ve Akvila hakkında şunları söyler: “İki sevgi dolu yürek bir araya geldiğinde harikalar yaratır. ‘Priska ve Akvila’ isimlerini duyduğumuzda, Hananya ve Safira’ isimlerinin uyandırdığından ne kadar da farklı bir çağrışım var! Orada ikiyüzlülük içinde komplo kuran bir karı-koca, burada ise içten bağlılıkla adanmış bir karı-koca var.”

b. Onların evindeki kilise: Bu ifade bize ilk kilisenin kuruluşu hakkında bir ipucu veriyor. Her büyüklükte Hıristiyan topluluklarının bulunduğu bir kentte, evlerde toplanan birkaç “cemaat” olurdu, o dönemde “kilise” binaları yoktu. Her ev kilisesinin muhtemelen kendi “pastörü” vardı.

3. (5b-16) Çeşitli selamlamalar.

Asya İli’nden Mesih’e ilk iman eden sevgili kardeşim Epenetus’a selam edin. Sizin için çok çalışmış olan Meryem’e selam söyleyin. Mesih’in elçileri arasında tanınmış ve benden önce Mesih’e inanmış olan soydaşlarım ve hapishane arkadaşlarım Andronikus’la Yunya’ya selam edin.

Rabb’e ait olan sevgili kardeşim Ampliatus’a selam söyleyin. Mesih yolunda emektaşımız olan Urbanus’a ve sevgili kardeşim Stakis’e selam edin. Mesih’in beğenisini kazanmış olan Apellis’e selam söyleyin. Aristobulus’un ev halkından olanlara selam edin. Soydaşım Herodion’a selam söyleyin. Narkis’in ev halkından Rabb’e ait olanlara selam söyleyin.

Rabb’in hizmetinde çalışan Trifena’yla Trifosa’ya selam edin. Rabb’in hizmetinde çok çalışmış olan sevgili Persis’e selam söyleyin. Rabb’in seçkin kulu olan Rufus’a ve bana da annelik etmiş olan annesine selam edin. Asinkritus, Flegon, Hermes, Patrovas, Hermas ve yanlarındaki kardeşlere selam edin. Filologus’la Yulya’ya, Nereus’la kızkardeşine, Olimpas’la yanlarındaki bütün kutsallara selam edin.

Birbirinizi kutsal öpüşle selamlayın. Mesih’in bütün kiliseleri size selam ederler.

a. Epenetus: Bu adam dikkat çekicidir çünkü görünüşe göre (Korint’in bağlı olduğu ve Pavlus’un Romalılar mektubunu yazdığı yer olan) Ahaya’dan ilk imana gelenler arasındaydı. Epenetus aynı zamanda Pavlus için çok sevgili bir kardeşti; sevgili kardeşim Pavlus’un öylesine kullandığı bir ifade değildir.

b. Andronikus ve Yunya: Bunlar görünüşe göre Yahudi’ydiler (soydaşlarım) ve Müjde uğruna hapse atılmışlardı (hapishane arkadaşlarım). Pavlus’tan bile önce (Pentikost’tan sonraki ilk 3 ya da 4 yıl içinde) Hıristiyan oldukları için Mesih’in elçileri arasında saygın kişilerdi.

i. Mesih’in elçileri arasında ifadesi Andronikus ile Yunya’nın (on ikilerden olmasalar da) kendilerinin de birer elçi olduğu ve diğer elçiler arasında dikkate değer bir yere sahip oldukları fikrini taşır. Eğer elçi olarak tanınanlar arasında kadınlar da olduysa – on ikiler arasında olma anlamında değil, Tanrı’nın özel elçileri olma anlamında – bu, Kutsal Yazılar’daki en güçlü kanıttır. Çok güçlü değildir.

c. Ampliatus: Roma’nın en eski Hıristiyan mezarlığında birinci yüzyılın sonlarına ya da ikinci yüzyılın başlarına tarihlenen ve AMPLIATUS adını taşıyan bir mezar vardır. Bazıları bunun Romalılar 16:8’de sözü edilen kişiyle aynı kişi olduğunu ileri sürmektedir.

d. Aristobulus’un ev halkından olanlara selam edin: Aristobulus’un ev halkının selamlanıp Aristobulus’un kendisinin selamlanmaması, Spurgeon’a Aristobulus’un iman etmediğini ama onun ev halkından pek çok kişinin iman ettiğini düşündürmüştü. Bu durum Spurgeon’a, evlerinde imanlılarla birlikte yaşayan iman etmemiş kişileri düşündürmüştür.

i. “Neredesin, Aristobulus? Belki adın bu değil ama karakterin, ailesi Rabb’i tanıyan, bu yeniden doğmamış inatçı Romalı’nınkiyle aynı. Tanrı’nın adıyla eşin ve çocukların için iyi ve rahatlatıcı sözler söyleyebilirim ama sana böyle sözler söyleyemem Aristobulus! Rab, sevgili çocuğuna, sevgili eşine lütuf mesajları gönderiyor ama sana değil çünkü sen henüz yüreğini O’na vermedin.” (Spurgeon)

e. Rufus: Bu kişi, Markos 15:21’de Kireneli Simun’un oğlu olarak sözü edilen adam olabilir. Bu mümkündür ama Rufus yaygın bir isimdi – bu yüzden başka biri de olabilir.

i. Rabb’in seçkin kulu ifadesi Rufus’un Roma’daki Hıristiyanlar arasında seçkin bir yere sahip olduğunu düşündürür. Buradaki ifade İsa’da seçilmiş olmayla ilgili bir ifade değildir.

f. Nereus: M.S. 95 yılında iki seçkin Romalı, Hıristiyan oldukları için mahkûm edildi.ye getiren kişi bile olabilir. Koca idam edildi ve karısı sürgüne gönderildi. Onların baş kâhyalarının adı Nereus’tu – bu kişi, burada sözü edilen Nereus’la aynı kişi olabilir, hatta bu çifti müjdeye getiren kişi bile olabilir.

g. Asinkritus, Flegon,… Patrovas, Hermas: Pavlus geri kalan isimlerin hemen hemen her biri için söyleyecek övgüye değer bir şey bulur – emeklerini, onlara olan özel saygısını (sevgili), Rab’deki konumlarını (Mesih’in beğenisini kazanmış… Rabb’e ait… Rabb’in seçkin kulu) takdir eder.

i. Bu muazzam bir örnektir. Pavlus’un Tanrı’nın halkını güçlendirmek için moral verici sözler söyleme tarzını gösterir. Pavlus hem içten hem de harika iltifatlarda bulunma konusunda cömertti.

h. Birbirinizi kutsal öpüşle selamlayın: Bu bize garip gelebilir ama Luka 7:45 öperek selamlaşmanın ne kadar yaygın olduğunu gösteriyor. İsa bir Ferisi’yi, evine geldiğinde İsa’yı öperek selamlamadığı için azarlamıştır.

i. Öyle anlaşılıyor ki, bu uygulama daha sonraları suiistimal edilmiştir. İskenderiyeli Klement, insanların öpüşerek toplantıları inlettiği kiliselerden şikâyet eder ve “öpücüğün utanmazca kullanılmasının kötü haberlere ve kötü şüphelere yol açtığını” söyler.

4. Pavlus’un Roma kilisesine gönderdiği ayrıntılı selamın değeri.

a. Leon Morris bu bölümün, Romalılara Mektup’un “gerçek insanlara ve görebildiğimiz kadarıyla sıradan insanlara yazılmış bir mektup olduğunu; profesyonel teologlara yazılmadığını” gösterdiğini açıklar.

i. “Onlar da bizim gibi sıradan insanlardı; ve Rabb’i seviyorlardı ve bu nedenle Pavlus onların isimlerini anarak onlara bir sevgi mesajı göndermiş, adlarını Kutsal Yazılar’a işlemiş oldu. Sadece seçkin Hıristiyanları düşünerek Rabb’in ordusunun saflarının unutulmasına izin vermeyin. Gözümüz sadece ön saflarda olmasın, Mesih’in sevdiği herkesi sevelim; Mesih’in tüm hizmetkârlarına değer verelim. Tanrı’nın köpeği olmak, şeytanın sevgilisi olmaktan iyidir.” (Spurgeon)

b. Bu bölümde adı geçen kadınlara dikkat edin: Fibi, Priska, Meryem, Trifena, Trifosa, Rufus‘un annesi ve Yulya. Bunlar Rab için çalışan kadınlardır.

i. “Bir kadının Ruh’ta hizmet etmesi, yetkiyi devralmasından ya da Tanrı’nın topluluğunun düzenini ihlâl etmesinden tamamen farklıdır.” (Newell)

c. Rab için yaptıkları işlere dikkat edin: Trifena ve Trifosa gibi bazıları Rabb’in hizmetinde çalıştılar. Persis gibi diğerleri ise Rabb’in hizmetinde çok çalıştılar. “Böylece imanlılar arasında onur açısından ayrımlar ve dereceler vardır ve bunlar yapılan hizmetin ölçeğine göre derecelendirilir. Mesih için emek vermek bir onurdur, çok emek vermek ise daha büyük bir onurdur. O hâlde, Hıristiyan kilisesine katılarak bir yer ya da mevki, onur ya da saygı arzulayanlar varsa, bunun yolu şudur: emek vermek ve çok emek vermek.” (Spurgeon)

d. Buradaki 24 kişiden 13’ünün adı Roma’daki İmparator sarayıyla ilgili yazıtlarda ya da belgelerde de geçmektedir. Sezar’ın ev halkı arasında Hıristiyanlar olduğunu biliyoruz (Filipililer 4:22). Pavlus, Sezar için çalışan ve Hıristiyan olan hizmetlilerin birçoğunun adlarını yazıyor olabilir.

B. Son sözler ve uyarılar.

1. (17-20) Bölücüler ve yalancılarla ilgili bir uyarı sözü.

Kardeşler, size yalvarırım, aldığınız öğretiye karşı gelerek ayrılıklara ve sapmalara neden olanlara dikkat edin, onlardan sakının. Böyle kişiler Rabbimiz Mesih’e değil, kendi midelerine kulluk ediyorlar. Saf kişilerin yüreklerini kulağı okşayan tatlı sözlerle aldatıyorlar. Sözdinlerliğinizi herkes duydu, bu nedenle sizin adınıza seviniyorum. İyilik konusunda bilge, kötülük konusunda deneyimsiz olmanızı isterim. Esenlik veren Tanrı çok geçmeden Şeytan’ı ayaklarınızın altında ezecektir.

Rabbimiz İsa’nın lütfu sizinle birlikte olsun. Amin.

a. Ayrılıklara ve sapmalara neden olanlara dikkat edin, onlardan sakının: Burada hem Tanrı’nın halkını bölenler (ayrılıklara ve sapmalara neden olanlar) hem de Tanrı’nın halkını aldatanlar (aldığınız öğretiye karşı…sapmalara neden olanlar) kastedilmektedir. Bunlara bir kez dikkat edildikten (işaretlendikten) sonra, onlardan sakınılmalıdır.

i. Bu, Tanrı’nın kiliseyle ilgili amacı için esastır. Birlik olmadan gerçek, gurura yol açar; gerçek olmadan birlik, müjdenin özünden uzaklaşmaya yol açar. Bunların her birine karşı korunmak gerekir.

ii. Kardeşler, size yalvarırım: Buradaki ifade şekli, bu konunun Pavlus için ne kadar önemli olduğunu göstermektedir; “Pavlus kalemi eline alıp bu sözleri kendisi yazmış olabilir… Pavlus’un bu sözleri yazdıktan sonra kalemi Tertius’a geri verip mektubun son sözlerini yazdırmış olması da mümkündür. Bu mektubun sonunda olağandışı bir şey oldu ve bu çok olası bir yorumdur.” (Morris)

iii. “Kuduz köpekler vuruluyor; bulaşıcı hastalıklar karantinaya alınıyor; ama Mesih’in ve Elçilerinin öğretisine karşı öğretilerle kutsalları yok etmek ve uzaklaştırmak isteyen kötü öğretmenlere her yerde hoşgörü gösteriliyor!” (Newell)

b. Kulağı okşayan tatlı sözlerle: Böyle bir uyarı gereklidir çünkü bu bölücüler ve aldatıcılar kendilerini belli etmezler. Kulağı okşayan tatlı sözler kullanırlar ve her zaman basit olanları – genellikle imanda genç olanları – hedef alırlar.

i. Saf kişilerin yüreklerini…aldatıyorlar: Bu söz, bölücülerin ve aldatıcıların herkesi etkilemediğini gösterir. Bölücüler ve aldatıcılarla ilgili meseleyi ele almak için herkesin dağılmasını ya da aldatılmasını beklememeliyiz.

c. Rabbimiz Mesih’e değil, kendi midelerine kulluk ediyorlar: Bölücüler ve aldatıcılar asla bencil görünmek istemezler. Genellikle kendilerini, büyük bir amaç uğruna mücadele eden asil kişiler olarak görürler. Bununla birlikte, dışarıdan nasıl görünürlerse görünsünler, güdüleri özünde bencildir ve benliğe dayanır.

d. Sözdinlerliğinizi herkes duydu: Bu cümle, bölücüler ve aldatıcılar söz konusu olduğunda, Romalıların kötü bir durumu düzeltmeleri gerekmediği anlamına gelir. Bu durumlarla zaten iyi başa çıkmaktadırlar ve Pavlus seviniyorum diyerek bundan memnuniyetini dile getirir. Yine de Romalılar bölücülerin ve aldatıcıların saldırılarına karşı gayretli olmalıdırlar.

e. İyilik konusunda bilge…olmanızı isterim: Bu, bölücülere ve aldatıcılara karşı en iyi savunmadır. İyiyi bilmek kötüyü bilmekten çok daha faydalıdır, sahte olandan ziyade gerçek olanı öğrenmek daha yararlıdır.

f. Esenlik veren Tanrı çok geçmeden Şeytan’ı ayaklarınızın altında ezecektir: Romalılar gibi haklı bir üne sahip olan ve hem bölücülere hem de aldatıcılara karşı tetikte duran her kilise, Tanrı’nın çok geçmeden Şeytan’ı ayaklarınızın altında ezdiğini görecektir.

i. Ezme işini Tanrı’nın yaptığını, ama Şeytan’ın imanlıların ayaklarının altında kaldığını görüyoruz.

ii. Elbette bu, Şeytan’ın bağlanıp dipsiz çukura atılmasına kadar gerçekleşmeyecektir (Vahiy 20:1-3); ancak Tanrı’nın şu anda bizim için kazandığı her zafer, gelecekteki bu olayın bir ön gösterimidir.

2. (21-24) Pavlus’la birlikte Korint’te bulunanların selamları.

Emektaşım Timoteos, soydaşlarımdan Lukius, Yason ve Sosipater size selam ederler.

Mektubu yazıya geçiren ben Tertius, Rabb’e ait biri olarak size selamlarımı gönderirim.

Ben Pavlus’a ve bütün inanlılar topluluğuna konukseverlik eden Gayus size selam eder. Kent haznedarı Erastus’un ve Kuartus kardeşin size selamları var. Rabbimiz İsa’nın lütfu sizinle birlikte olsun. Amin.

a. Pavlus’un en yakın ve en güvendiği dostlarından biri olan Timoteos haklı olarak ilk sırada anılır.

b. Mektubu yazıya geçiren ben Tertius: Elçi mektubu yazdırırken sesli olarak konuşuyor Tertius ise Pavlus’un yazmanı olarak onun söylediklerini kâğıda geçiriyordu. Pavlus’un kiliselere mektup yazarken normalde bu şekilde yapıyordu ama bu mektubun farkı, Pavlus’un yazmanının adının geçtiği tek mektup olmasıdır.

c. Gayus: Bu kardeş konukseverlik konusunda o kadar iyi bir adı vardı ki, Pavlus onun bütün inanlılar topluluğuna konukseverlik eden olarak görüldüğünü söyleyebiliyordu.

3. (25-27) Mektubun sonucu: Tanrı’ya övgü.

Tanrı, duyurduğum Müjde ve İsa Mesih’le ilgili bildiri uyarınca, sonsuz çağlardan beri saklı tutulan sırrı açıklayan vahiy uyarınca sizi ruhça pekiştirecek güçtedir. O sır şimdi aydınlığa çıkarılmış ve öncesiz Tanrı’nın buyruğuna göre peygamberlerin yazıları aracılığıyla bütün ulusların iman ederek söz dinlemesi için bildirilmiştir. Bilge olan tek Tanrı’ya İsa Mesih aracılığıyla sonsuza dek yücelik olsun! Amin.

a. Tanrı… sizi…pekiştirecek güçtedir: Pavlus, Romalıların – ve her kilisenin – karşı karşıya olduğu tüm tehlikelere rağmen, onları kendilerini pekiştirecek güçte olana emanet eder ve sözlerini buna uygun bir şekilde bitirir. Pavlus ayrıca bunun duyurduğu Müjde ve İsa Mesih’le ilgili bildiri uyarınca olacağını da bilir.

b. Sırrı açıklayan vahiy uyarınca: Pavlus bu sırrı İsa Mesih aracılığıyla sağlanan kurtuluşun tüm plânı olarak ifade eder. Tanrı daha önce peygamberlik aracılığıyla plânın çoğunu duyurmuş olsa da plânın nihaî işleyişi Tanrı tarafından İsa aracılığıyla açıklanana dek belirgin değildi.

i. Müjdenin duyurulmasıyla sır açıklandığına göre, Tanrı bütün ulusları iman ederek söz dinlemeye çağırır.

c. Bilge olan tek Tanrı’ya İsa Mesih aracılığıyla sonsuza dek yücelik olsun: Bu sonuç bölümünde Pavlus, Tanrı’nın Müjde’deki plânının bilgeliği ve bu bilgeliğin insanı aşan bir bilgelik olduğu gerçeği üzerinde durur. Tanrı’nın hiçbir insanın aklına gelmeyecek bir plânı vardı ama plânın bilgeliği ve yüceliği belirgin bir şekilde ortadadır.

i. Romalılar Kitabı’nın başından sonuna dek açıkladığı bir şey varsa, o da Pavlus’un müjde – iyi haber olarak duyurduğu Tanrı’nın bu plânının büyüklüğü ve yüceliğidir. Pavlus’un bu mektubu böyle bir müjdenin Tanrısını överek bitirmesi son derece doğaldır.

ii. İşte Pavlus’un duyurduğu bu iyi haber, İsa Mesih’in kişiliği ve işi aracılığıyla Kendisini yüceltmeyi seçen ve Kendisini sonsuza dek bu şekilde yüceltecek olan Tanrı’yı tanıtıyordu. Amin!

©1996–present The Enduring Word Bible Commentary by David Guzik – [email protected]